فراتر از کتاب

نویسندگان

۳ مطلب با موضوع «کتاب،کتابخانه و کتابداری» ثبت شده است

۱۸:۲۳۳۰
آذر

mosque libraries in Islamic life and culture

 

نقش کتابخانه‌های مساجد در فرهنگ و تمدن اسلامی / نویسنده محمد مکی السباعی؛ ترجمه دکتر علی شکوئی

تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، ۳۱۳۷.

 ۳۳۳صفحه؛ م‍ص‍ور(رن‍گ‍ی‌).

ع‍ن‍وان‌ اص‍ل‍ی‌: An historical investigation of mosque libraries in Islamic life and culture

موضوع : کتابخانه‌های مساجد – تاریخ

موضوع : فرهنگ اسلامی

مترجم در مقدمه خویش می نویسد:  کتاب حاضر، اعتبار فرهنگی- علمی کتابخانه های مساجد را بیان می کند و ما را با این کانون های فرهنگی – علمی آشنا می سازد.

در خلاصه مطالب کتاب چنین می خوانیم: یکی از هدف های مهم این تحقیق، بررسی مساجد در ارتباط با آموزش مسلمانان است.

در ثانی مدارکی در دست است که بسیاری از کتابخانه های مساجد به مراحل عالی توسعه و اعتبار اجتماعی رسیده بودند. این کتابخانه ها که بخش جدایی ناپذیری از مساجد به حساب می آمدند، فقط محل نگهداری کتاب یا اطاق مطالعه نبودند بلکه به معنای واقعی کتابخانه های فعالی بودند. بدین ترتیب هدف دوم و اصلی این رساله، تحقیق در رشد و توسعه تاریخی کتابخانه های مساجد می باشد. این پژوهش به شرح وظایف و اقدامات تعداد زیادی از کتابخانه های مساجد در طول تاریخ می پردازد.

همانطور که ملاحظه می شود کتاب مورد بحث، تحقیقی کاملا تاریخی است و  اهمیت آن پرداختن به کتابخانه های مساجد است که نسبت به دیگر انواع کتابخانه ها کمتر مورد توجه بوده اند. مولف در این زمینه می نویسد: هیچکس تحقیق کاملی  از تاریخ کتابخانه های مساجد و پیوستگی آنها با علم و دانش، به عمل نیاورده است.این کار بسیار مهم است؛ چون به نظر می رسد که این کتابخانه ها انواع مختلفی داشته اند و در طول حیات خود نسبت به نویسندگان مسلمان یا غیر مسلمانی که تاکنون شناخته شده اند، تلاش بیشتری داشته اند.

 

اما بدبختانه این  رساله مشکل بزرگی دارد: درباره کتابخانه های مساجد ایران بسیار مختصر صحبت کرده است.

این کتاب گرچه برای کتابداران نوشته شده اما مطالعه آن برای عموم نیز مفید فایده خواهد بود(مطالب بسیار جالبی درباره مسجد، شهر مکه و مدارس کهن دارد). متاسفانه نام کتاب به خوبی انتخاب نشده زیرا محتوای اثر گزارشی است از کتابداری مسلمانان و کتابخانه های مساجد ایشان در دوران قدیم؛ لذا بهتر بود عنوان دقیق تری برگزیده می شد.

۲۲:۰۴۲۹
آبان

​​​​​​

 

‏از فرانکلین تا لاله‌زار: زندگینامه همایون صنعتی‌زاده/سیروس علی‌نژاد.

‏تهران: انتشارات ققنوس‏، ۱۳۹۵.

‏‏۲۷۲ صفحه

‏‏‏‏موضوع : همایون صنعتی زاده( ‏۱۳۰۴ - ۱۳۸۸)‏

کتاب «از فرانکلین تا لاله‌زار» مجموعه‌ای است از گزارش ها، تحقیقات و مصاحبه‌های سیروس علی‌نژاد به قصد ترسیم زندگی همایون صنعتی زاده.

علیرغم شروع خوب، کتاب دارای چند مشکل عمده است:

1- تکرار مطالب در آن مخاطب را می‌آزارد

2- بسیاری مباحث و موضوعات مبهم و ناقص باقی مانده است؛ به عنوان مثال: در مورد حضور صنعتی زاده در جبهه  و دفاع مقدس چند پاراگراف بیشتر گفته نشده است. یا در مورد سازمان مرکزی فرانکلین تنها  مختصری ذکر شده است. به عبارت دیگر در خلال گفت‌وگوها بسیاری پرسش‌ها به ذهن خواننده می‌رسد که علی‌نژاد نپرسیده؛ مانند ازدواج همایون که نادیده گرفته شده است. مولف در این باره می نویسد:

 کاری که انجام شد در واقع گفتگو نبود، بلکه من ضبط می گذاشتم و موضوعی را عنوان می کردم و او از سرگذشت خود و از کارهایی که کرده بود می گفت. اگر هم در اثنای سخنانش چیزی می گفتم صرفا نقش تحریک کنندگی داشت نه سوال. گفتگوی واقعی را برای وقتی گذاشته بودم که آنچه راضبط کرده ام بنویسم، تنظیم کنم و تحویلش بدهم تا بعد تازه به گفتگو بپردازیم. در واقع غفلت کردم و چنین پنداشتم که همواره فرصت هست

3- ساختار فعلی کتاب مناسب نیست و اگر همان ساختار خطی و مرسوم زندگینامه به کار برده می شد بسیار بهتر بود.

4- اضافه کردن نوشته های دیگران  و مندرجات مجلات مختلف درباره صنعتی زاده می توانست به غنای کتاب بیفزاید که متاسفانه جای آن در پیوست  کتاب خالی است.

در کل همانطور که نویسنده اعتراف کرده است همایون صنعتی زاده اعجوبه بود. اعجوبه ای که اگر کتاب  ساخت و پرداخت بهتری داشت، مطمئنا دقیق تر  و کامل تر شناخته می شد.  علی ای حال خواندن این اثر برای کتابداران و ناشران ضروری است.

۱۲:۵۲۱۵
خرداد

 

 

س‍ی‍اس‍ت‌ م‍ل‍ی‌ ک‍ت‍اب‌: راه‍ن‍م‍ای‌ ت‍وس‍ع‍ه‌ ک‍ت‍اب‌ و ک‍ت‍اب‌خ‍وان‍ی‌/ آل‍وارو گ‍ارث‍ون(Garzon, Alvaro)‌؛ ت‍رج‍م‍ه‌ م‍ح‍م‍د ج‍ع‍ف‍ر پ‍وی‍ن‍ده‌

‏ت‍ه‍ران‌: ن‍ش‍ر ک‍ارن‍ام‍ه‌، ۱۳۷۷.

‏۹۳ صفحه. ‌

‏‏ع‍ن‍وان‌ اص‍ل‍ی‌: La politique nationale du livre...       

‏موضوع :        ن‍ش‍ر و ن‍اش‍ران‌

‏موضوع :        ک‍ت‍اب‌ -- ص‍ن‍ع‍ت‌ و ت‍ج‍ارت‌

 

اگرچه ترجمه چندان مناسب نیست  اما مطالعه  این کتاب کم حجم( که  مدعی است حاصل تفکر نظری محض نیست بلکه بر اساس تجربیات یونسکو در کشور های رو به رشد نوشته شده) به کتابداران و ناشران توصیه می شود زیرا به سادگی نشان می دهد مدیران فرهنگ کشور چگونه می توانند روح تازه ای به کتاب بدمند و صنعت نشر را بهبود بخشند.

در مقدمه می خوانیم:

در حد امکان، از رویکردهای تاریخی، تحلیل های اجتماعی- فرهنگی کتاب و از هر گونه پیش بینی درباره صنعت نشر خودداری ورزیده ایم؛ البته تمام این موضوعات در خور بحث های گیرا و گسترده ای هستند، اما در چارچوب رساله حاضر جای نمی گیرند. روی سخن این رساله در اساس با اشخاصی است که باید، پس از گرفته شدن تصمیم در عالی ترین سطوح، سیاست کتاب را به اجرا در آورند.

هدف ما نشان دادن محاسن این سیاست نیست، بلکه ارائه نوعی "راهنمای" عملی است که درک بهتر عناصر سازنده  بخش کتاب و پویایی های درونی آن را  ممکن سازد، نقاط حساسی را آشکار کند که در ارزیابی درونی وضعیت به کار می آید و تدابیر مشخصی برای اجرای سیاست گسترش بخش کتاب مطرح سازد.